Spirometria
Spirometria to badanie, które mierzy objętość i pojemność płuc oraz określa szybkość przepływu znajdującego się w płucach i oskrzelach powietrza przez różne odcinki dróg oddechowych w fazie wdechu i wydechu. Badanie spirometryczne wykonywane jest w chorobach płuc, a także jako badanie profilaktyczne, które wykrywa patologię układu oddechowego. Dzięki wczesnej diagnozie można szybko zastosować odpowiednie leczenie i w efekcie wydłużyć życie osoby chorej.
Co może wykazać spirometria? Spirometria pozwala na szybką diagnozę schorzeń płuc i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Wykrywa takie choroby, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma oskrzelowa. Spirometria u dzieci pozwala wykryć i monitorować przebieg takich chorób, jak np. mukowiscydoza.
Wskazania:
Główne wskazania do spirometrii to:
-
objawy chorobowe ze strony układu oddechowego;
-
przebyty przeszczep płuc;
-
badanie stanu pacjentów, którzy palą tytoń lub są narażone na szkodliwe czynniki środowiskowe;
-
monitorowanie przebiegu i leczenia chorób układu oddechowego;
-
okoliczności stanowiące ryzyko dla danego pacjenta, np.: operacja.
W profilaktyce spirometria stosowana jest często u osób palących papierosy czy narażonych na wpływ czynników szkodliwych dla układu oddechowego. Badanie spirometrem zalecane jest także w trakcie monitorowania stanu pacjenta po operacjach np. klatki piersiowej czy przeszczepie (szczególnie płuc), a także monitorowania postępów leczenia zdiagnozowanych wcześniej chorób płuc. W celu oceny odwracalności obturacji wykonywana jest spirometria po próbie rozkurczowej, czyli po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela.
Z uwagi na to, że koronawirus atakuje głównie układ oddechowy chorego, spirometria zalecana jest także po przebyciu choroby COVID-19.
Przeciwwskazania:
Badanie spirometryczne powoduje znaczny wzrost ciśnienia w klatce piersiowej, dlatego bezwzględnym przeciwwskazaniem do jego wykonania jest:
-
zdiagnozowany tętniak tętnicy mózgowej czy tętniak aorty,
-
zwiększone ciśnienie wewnątrz czaszkowe,
-
nadciśnienie tętnicze,
-
dławica piersiowa,
-
odma płuc,
-
krwioplucie o niewyjaśnionej przyczynie,
-
przebyta niedawno operacja okulistyczna,
-
odwarstwienie siatkówki,
-
przebyty niedawno zawał serca,
-
przebyty niedawno udar mózgu.
Wymuszone wdechy i wydechy mogą powodować ból u osób po operacji chirurgicznej, szczególnie w obrębie klatki piersiowej czy jamy brzusznej. Zatem względnymi przeciwwskazaniami są dolegliwości bólowe, a także uporczywy, niekontrolowany kaszel, wymioty czy zawroty głowy.
Przygotowanie do badania:
Aby wyniki spirometrii były obiektywne i wiarygodne, pacjent powinien być odpowiednio przygotowany do badania. Nie należy:
-
palić papierosów na min. 2 godziny przed badaniem (najlepiej jednak zaprzestać palenia dobę wcześniej),
-
pić alkoholu, herbaty, kawy na min. 4 godziny przed badaniem,
-
spożywać obfitych posiłków na min. 2 godziny przed badaniem,
-
przyjmować leków wziewnych, o ile to możliwe.
Na badanie spirometrem należy założyć wygodne, niekrępujące ruchów ubranie, zrezygnować z krawatów, opiętej bielizny, poluzować pasek w spodniach. Na wizytę warto przyjść nieco wcześniej, by 15 minut przed badaniem odpocząć np. w poczekalni.
Opis badania:
Badanie spirometrem jest bezbolesne i trwa kilka minut. Wykonuje się je w pozycji siedzącej.
W pierwszej kolejności do komputera, połączonego ze spirometrem, wpisuje się wiek, wzrost, płeć i wagę pacjenta. Następnie nos pacjenta zaciskany jest klipsem, a pacjent wkłada ustnik głowicy spirometru do ust i oddycha, według poleceń prowadzącego badanie.
Badanie spirometryczne dzieli się na:
-
badanie statyczne. Najpierw oddech ma być spokojny, przez kilka wdechów i wydechów. Następnie pacjent wykonuje mocny, głęboki wydech, później szybki, najgłębszy wdech i zatrzymuje na chwilę oddech. Ponownie powraca do spokojnych wdechów i wydechów.
-
badanie dynamiczne. Początkowo pacjent oddycha spokojnie, później wdycha jak największą ilość powietrza, a następnie jak najmocniej wydmuchuje powietrze, przynajmniej przez 6 sekund. Na końcu zaleca się powrót do spokojnych wdechów i wydechów.
Wykonuje się trzy próby bez przerw. Badanie spirometrem uznaje za wiarygodne, jeśli wyniki trzech prób są podobne.
Spirometria po COVID-19
Pandemia koronawirusa sprawiła, że coraz częściej zastanawiamy się nad kondycją naszych płuc. Wiemy już, że im lepiej funkcjonuje układ oddechowy, tym większa szansa na łagodny przebieg choroby COVID-19.
Niestety, według lekarzy i naukowców, znaczny odsetek, ok. 30% pacjentów po przebytym zakażeniu SARS CoV-2 wymaga dogłębnej rehabilitacji. Ozdrowieńcy po COVID-19 skarżą się na zaburzenia w oddychaniu, duszności oraz zmniejszoną wydolność oddechową.
Spirometria jest więc jednym z podstawowych badań, jakie MEDIVEC wykonuje pacjentom w trakcie rehabilitacji po COVID-19. Koronawirus atakuje głównie układ oddechowy, dlatego też badanie spirometryczne pozwoli lekarzom uzyskać pełną informację o stanie zdrowia pacjenta.