Spirometria

Spirometria to badanie, które mierzy objętość i pojemność płuc oraz określa szybkość przepływu znajdującego się w płucach i oskrzelach powietrza przez różne odcinki dróg oddechowych w fazie wdechu i wydechu. Badanie spirometryczne wykonywane jest w chorobach płuc, a także jako badanie profilaktyczne, które wykrywa patologię układu oddechowego. Dzięki wczesnej diagnozie można szybko zastosować odpowiednie leczenie i w efekcie wydłużyć życie osoby chorej.

Co może wykazać spirometria? Spirometria pozwala na szybką diagnozę schorzeń płuc i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Wykrywa takie choroby, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma oskrzelowa. Spirometria u dzieci pozwala wykryć i monitorować przebieg takich chorób, jak np. mukowiscydoza.

Wskazania:

Główne wskazania do spirometrii to:

objawy chorobowe ze strony układu oddechowego;
przebyty przeszczep płuc;
badanie stanu pacjentów, którzy palą tytoń lub są narażone na szkodliwe czynniki środowiskowe;
monitorowanie przebiegu i leczenia chorób układu oddechowego;
okoliczności stanowiące ryzyko dla danego pacjenta, np.: operacja.

W profilaktyce spirometria stosowana jest często u osób palących papierosy czy narażonych na wpływ czynników szkodliwych dla układu oddechowego. Badanie spirometrem zalecane jest także w trakcie monitorowania stanu pacjenta po operacjach np. klatki piersiowej czy przeszczepie (szczególnie płuc), a także monitorowania postępów leczenia zdiagnozowanych wcześniej chorób płuc. W celu oceny odwracalności obturacji wykonywana jest spirometria po próbie rozkurczowej, czyli po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela.

Z uwagi na to, że koronawirus atakuje głównie układ oddechowy chorego, spirometria zalecana jest także po przebyciu choroby COVID-19.

Przeciwwskazania:

Badanie spirometryczne powoduje znaczny wzrost ciśnienia w klatce piersiowej, dlatego bezwzględnym przeciwwskazaniem do jego wykonania jest:

zdiagnozowany tętniak tętnicy mózgowej czy tętniak aorty,
zwiększone ciśnienie wewnątrz czaszkowe,
nadciśnienie tętnicze,
dławica piersiowa,
odma płuc,
krwioplucie o niewyjaśnionej przyczynie,
przebyta niedawno operacja okulistyczna,
odwarstwienie siatkówki,
przebyty niedawno zawał serca,
przebyty niedawno udar mózgu.

Wymuszone wdechy i wydechy mogą powodować ból u osób po operacji chirurgicznej, szczególnie w obrębie klatki piersiowej czy jamy brzusznej. Zatem względnymi przeciwwskazaniami są dolegliwości bólowe, a także uporczywy, niekontrolowany kaszel, wymioty czy zawroty głowy.

Przygotowanie do badania:

Aby wyniki spirometrii były obiektywne i wiarygodne, pacjent powinien być odpowiednio przygotowany do badania. Nie należy:

palić papierosów na min. 2 godziny przed badaniem (najlepiej jednak zaprzestać palenia dobę wcześniej),
pić alkoholu, herbaty, kawy na min. 4 godziny przed badaniem,
spożywać obfitych posiłków na min. 2 godziny przed badaniem,
przyjmować leków wziewnych, o ile to możliwe.

Na badanie spirometrem należy założyć wygodne, niekrępujące ruchów ubranie, zrezygnować z krawatów, opiętej bielizny, poluzować pasek w spodniach. Na wizytę warto przyjść nieco wcześniej, by 15 minut przed badaniem odpocząć np. w poczekalni.

Opis badania:

Badanie spirometrem jest bezbolesne i trwa kilka minut. Wykonuje się je w pozycji siedzącej.

W pierwszej kolejności do komputera, połączonego ze spirometrem, wpisuje się wiek, wzrost, płeć i wagę pacjenta. Następnie nos pacjenta zaciskany jest klipsem, a pacjent wkłada ustnik głowicy spirometru do ust i oddycha, według poleceń prowadzącego badanie.

Badanie spirometryczne dzieli się na:

badanie statyczne. Najpierw oddech ma być spokojny, przez kilka wdechów i wydechów. Następnie pacjent wykonuje mocny, głęboki wydech, później szybki, najgłębszy wdech i zatrzymuje na chwilę oddech. Ponownie powraca do spokojnych wdechów i wydechów.
badanie dynamiczne. Początkowo pacjent oddycha spokojnie, później wdycha jak największą ilość powietrza, a następnie jak najmocniej wydmuchuje powietrze, przynajmniej przez 6 sekund. Na końcu zaleca się powrót do spokojnych wdechów i wydechów.

Wykonuje się trzy próby bez przerw. Badanie spirometrem uznaje za wiarygodne, jeśli wyniki trzech prób są podobne.

Spirometria po COVID-19

Pandemia koronawirusa sprawiła, że coraz częściej zastanawiamy się nad kondycją naszych płuc. Wiemy już, że im lepiej funkcjonuje układ oddechowy, tym większa szansa na łagodny przebieg choroby COVID-19.

Niestety, według lekarzy i naukowców, znaczny odsetek, ok. 30% pacjentów po przebytym zakażeniu SARS CoV-2 wymaga dogłębnej rehabilitacji. Ozdrowieńcy po COVID-19 skarżą się na zaburzenia w oddychaniu, duszności oraz zmniejszoną wydolność oddechową.

Spirometria jest więc jednym z podstawowych badań, jakie MEDIVEC wykonuje pacjentom w trakcie rehabilitacji po COVID-19. Koronawirus atakuje głównie układ oddechowy, dlatego też badanie spirometryczne pozwoli lekarzom uzyskać pełną informację o stanie zdrowia pacjenta.