KTG

KTG (Kardiotokografia) jest to badanie rejestrujące akcję serca płodu, pozwalające rozpoznać ewentualne nieprawidłowości takie jak np. niedotlenienie płodu. KTG skupia się przede wszystkim na badaniu częstości uderzeń serca płodu, ale kontroluje także czynność skurczową mięśnia macicy w ciąży.

Badanie trwa ok. 30 minut, gdy akcja serca płodu jest prawidłowa i uda się bez zakłóceń przeprowadzić badanie.

Jak wygląda badanie KTG?

Badanie KTG standardowo robi się w 3 trymestrze ciąży kilka tygodni przez planowanym rozwiązaniem, chyba że wcześniej są ku temu wskazania. Badanie wykonuje położna lub lekarz w przychodni/szpitalu. Kobieta proszona jest o położenie się na lewym boku, aby nie uciskać żyły głównej, a do jej brzucha podpinane są dwa pasy z czujnikami: jeden mierzący akcję serca dziecka, a drugi skurcze macicy. Pasy podłączone są do aparatury, na której na bieżąco pojawiają się wyniki. Zazwyczaj ciężarna otrzymuje do ręki przycisk, który musi uruchomić za każdym razem, gdy poczuje ruch dziecka.

Prawidłowe i nieprawidłowe zapisy KTG

Zmiany częstości akcji serca oraz wszelkie wahania zaburzające rytm uderzeń mogą być spowodowane różnorodnymi czynnikami, m.in. spaniem lub poruszaniem się płodu, ale też nieprawidłowościami jak niedotlenienie czy martwica.

Standardowa, prawidłowa częstość uderzeń serca u płodu powinna wynosić od 110 do 150 uderzeń na minutę. Niektóre źródła wskazują także górną granicę w postaci 170 uderzeń/minutę.

Zmiany częstości uderzeń serca to:

• akceleracja – to przyśpieszenie czynność serca płodu o ok. 15 uderzeń na minutę, które trwa ok. 10 sekund. Jest to przejaw prawidłowy świadczący o dobrym stanie płodu.
• deceleracja – jest to krótkotrwały spadek akcji serca płodu, poniżej 15 sekund i dłużej. Świadczy o ryzyku niedotlenienia płodu, które może być wynikiem przedwczesnego oddzielenia się łożyska, zbyt dużej aktywności skurczowej mięśnia macicy, chorób współistniejących.

Nieprawidłowości czynności pracy serca płodu polegają na zwiększonej lub zmniejszonej częstości uderzeń serca na minutę. Gdy serce płodu bije częściej niż 170 razy/min. mowa o tachykardii. Mniej niż 110 uderzeń serca na minutę to bradykardia. Jedna i druga nieprawidłowość może być symptomem niedotlenienia wewnątrzmacicznego, niewydolności łożyska, stanu infekcyjnego rozwijającego się w macicy.

Wskazania do badania KTG

Badanie, oprócz standardowej praktyki przedporodowej, wykonuje się zazwyczaj po 25. tygodniu ciąży, wykonywane jest także w określonych sytuacjach, do których należą m.in.: niepokojące objawy zgłaszane przez ciężarną jak krwawienie z dróg rodnych, ból brzucha, skurcze. Wykonuje się je także w przypadku choroby nerek, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego u matki, ciąży przenoszonej, ciąży mnogiej oraz hipotrofii płodu.

Zapis KTG jest przeprowadzany także w sytuacji, kiedy ciężarna nie czuje ruchów dziecka lub wyczuwalne ruchy są bardzo słabe. Wskazaniem do badania są urazy brzucha oraz krwawienia a pochwy.

Badanie KTG wykonuje się też w niektórych przypadkach podczas trwania porodu, gdy konieczny jest zapis akcji serca płodu, np. gdy kobieta otrzymała znieczulenie zewnątrzoponowe.